Sosyal medyanın modern yaşamımızın bir parçası haline geldiği herkesçe biliniyor. Belirli ilkelerle ve dozunda tutularak kullanıldığı takdirde hepimiz faydalanıyoruz. Bu mecrada çok sayıda kişi ve kurum boy gösterdiğinden, kaçınılmaz olarak önemli boyutta bir veri oluşuyor. Bu nedenle bu yazımda size, sosyal medya verileri ile yapılacak minik bir analizin faydalarına işaret etmek istedim.

Veri nedir ve ne işe yarar?

Analitik kişiliğe sahip biri olarak, analize tabi tutulmayan verinin çöp olduğuna inanırım. Bunları biriktirip sakladığımızda, (aynı çöp evler gibi) çöp dosyalar oluşuyor.

Ya Analiz?

Veriler analize tabi tutulduğunda, yorumlanma zeminine getirilmiş oluyor. Doğru yorumlanan bir analizden de tutum ve davranışlar için strateji oluşturma imkânı ortaya çıkıyor. Neyse ki, teknolojinin tavan yaptığı günümüzde bu işe hizmet eden (ve ücretsiz bile kullanılabilen) çok sayıda araç geliştirildi.

Gelelim sosyal medya veri analizine.

Sosyal Medya ve Twitter

Bildiğiniz gibi sosyal medyanın en önemli bölgelerinden biri Twitter. Ben de bir kullanıcısı olarak burayı önemsiyorum. Kullanıcıları, Twitter’daki “etiket” (hashtag) kullanımını bilirler. Tweet yazarken etiket oluşturmak için bir kavramın başına diyez karakteri eklenmesi yeterli. Böylece kavramın Twitter üzerinde fark edilmesi kolaylaşıyor. Twitter, etiket kullanılan kavramlara otomatik olarak bağlantı ekleyip tek tıklamayla bu kavramın geçtiği tweetlerin kolaylıkla bulunmasını sağlıyor. İnternet’te etiket analizi yapan uygulamalar da geliştirildi. Geriye sadece merak etmek kalıyor.

Etiket Analizine Uygulama Örnekleri

Şimdi size 2 etiket üzerinden 2 analiz örneği sunmak istiyorum.

1. #peryonkongre

Yakın geçmişte gerçekleştirilen “PERYÖN İnsan Yönetimi Kongresi” ile ilgili haber ve gelişmeler, Twitter üzerinden “#peryonkongre” etiketi ile paylaşıldı.

Şimdi etkinliğin, bu etiket kullanılarak en çok kimler tarafından tanıtıldığına bakalım.

#peryonkongre etiketini en etkili tanıtanlar

#peryonkongre etiketini en etkili tanıtanlar

Grafiği biraz açıklayalım:

Balonların yatay uzaklığı, kişinin attığı tweetlerde etiketi ne kadar yalnız başına kullandığını gösteriyor. Eğer etiketi başka etiketlerle birlikte kullandıysa, sıfıra yakın konuşlanıyor. Balonların dikey uzaklığı ise kişinin etiketi ne kadar etkili duyurabildiğini gösteriyor. Etiketi kullandığı tweet, çok angajman aldıysa (yani okundu, RT ve FAV edildiyse) sıfırdan uzaklaşıyor. Takipçi sayısının fazlalığına göre kullanıcıya ait balonların büyüklüğü değişiyor.

Grafikten, PERYÖN İnsan Yönetimi Derneği merkez hesabının etiketin kullanımı konusunda en çok etkinliği gösterdiği anlaşılıyor. Beylikdüzü Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, İK uzmanları İpek Aral ve Aydan Çağ, kongre konuşmacılarından danışman Mehpare Kileci ve PERYÖN Genel Sekreteri Özlem Helvacı da Twitter üzerinde diğer etkinlik sağlayanlar olarak ilk altıda yer alıyor.

İpek Aral’ın Twitter hesabı burada görünen hesap değil, kendisi yeni bir hesap kullanıyor ama analiz tüm zamanlara ait verileri içerdiğinden, daha yoğun kullandığı eski hesabı grafiğe girmiş.

2. #iksohbeti

İkinci etiketimiz, her hafta Twitter’da yapılan insan kaynağı konulu sohbete ait. Kullanıcılar, belirlenen konuya ait görüşlerini “#iksohbeti” etiketi ile paylaşıyorlar. Bu etiket için de farklı bir grafik inceleyelim.

#iksohbeti etiketinin popülarite eğrisi

#iksohbeti etiketinin popülarite eğrisi

Burada “#iksohbeti” etiket etkinliğinin zamana yayılımı görülüyor. Eğrideki zıplamalar sohbetin gerçekleştiği haftaları gösteriyor. Seyre bakıldığında, sohbet etkinliğinin artarak devam ederken birden kesintiye uğradığı görülüyor. Çünkü bazı haftalar sohbet iptal ediliyor. Sonra etkinliğin popülaritesi tekrar yükselirken yine kesintiye uğruyor. İlginç bir nokta da şu: Grafikteki eğri, tüm zamanlara ait popülerlik çizgisinin yarı seviyesinde seyrediyor. Bu da sohbetin eskiye nazaran daha az popüler olduğunu gösteriyor. Bildiğim kadarıyla sohbet bir dönem yapılmadı ve birkaç hafta önce tekrar başladı. Belki zamanla da eski popülaritesine ulaşacak.

Analizin Keyfi

Nasıl? Analiz ve yorumlama keyifli değil mi?

İddia ettiğim gibi, kişi ve kurum faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan veriler analiz edilirse yeni stratejilerin geliştirilmesi kolaylaşır. Basit bir veri analizi demeyin. Bulut’u konuştuğumuz bugünün geleceğinde, bu verileri yorumlama becerisine sahip olanlar iş hayatına ve sosyal hayata daha fazla etki edebilecekler.